5 Tips voor het fotograferen van een Stilleven

Stillevenfotografie lijkt misschien eenvoudig, maar het vereist oog voor detail en een goede planning om echt tot prachtige resultaten te komen. Of je nu net begint of al wat ervaring hebt, deze tips helpen je op weg om de juiste achtergrond, compositie en belichting te kiezen.

De Achtergrond

Hou het simpel! Eenvoud siert, zeker bij stilleven fotografie. Een vlakke achtergrond, liefst zonder vouwen is al goed genoeg om mee te beginnen. Eventueel kun je later zaken toevoegen als stukken stof of een sjaal, die je over de achtergrond of de tafel drapeert, mocht dat nodig zijn. Wit of gekleurd papier is ook een goede keuze voor een achtergrond, en zelfs een egale muur is bruikbaar.

De Compositie

Haast je niet bij het plaatsen van de items. Neem je tijd om elk item zo neer te zetten dat het goed oogt. Wees niet bang om onderwerpen gedurig te verplaatsen om zo tot de beste compositie te komen. Denk in de triangelvorm. Eén hoek die hoger begint dan de rest en zo steeds lager. Gebruik liefst elementen die verschillend van hoogte, kleur of vorm zijn.

Maak gebruik van verschillende texturen in je beeld. Voorkom fixatie door steeds een ander standpunt of een andere hoek te gebruiken bij het fotograferen. Een tiental centimeters naar links of rechts kan een wereld van verschil maken. Uiteraard mag je de basisregels zoals de regel van derden, negatieve ruimte en leidende lijnen niet uit het oog verliezen.

Om te beginnen is het eenvoudiger om slechts één object te fotograferen. Vermijd glimmende dingen zoals glas en metaal. Dat zijn lastiger zaken om vast te leggen vanwege de reflecties. Later kun je meerdere items toevoegen en –zoals hiervoor al gemeld- spelen met diverse texturen, kleuren en vormen. Kijk eens of je daarmee een interessante opstelling kunt maken. Wees niet bang om te experimenteren. Dat veel andere fotografen bloemen fotograferen betekent nog niet dat jij dat ook moet doen.

De Ondersteuning

Een statief is een gewaardeerde hulp. De sluitertijden kunnen al snel te lang zijn om nog uit de hand te fotograferen. Het voordeel van het statief is dat jij je handen vrij hebt om dingen aan te passen. Of een reflectiescherm vast te houden. Daarmee wil ik niet stellen dat het altijd een must is. Zonder geeft je ook weer meer vrijheid en daardoor meer variatie in beelden. Iets om op te letten bij statiefgebruik.

De Belichting

Wil je de belichting eenvoudig houden? Gebruik dan één licht. Een studioflitser is natuurlijk prachtig, maar met een opzetflitser lukt het ook prima. Een daglichtlamp bewijst zijn dienst in zo’n setting uitstekend. Je ziet meteen hoe het licht zich gaat vormen. Experimenteer veel met de positie van het licht, want een kleine verandering kan het verschil maken in diepte en spanning.

Je kunt gebruik maken van een reflectiescherm (of er zelf eentje maken van zilverfolie) om extra licht te ‘bouncen’ indien nodig. Wil je liever gebruik maken van natuurlijk licht dat is het zaak om je opstelling bij een raam te maken en een reflector te gebruiken om de andere kant op te lichten. Is het daglicht te sterk, dan kun je dat verzachten door vitrage (niet gekleurd!) of door eenvoudigweg een groot wel kalkpapier op te hangen.

De Focus

De lens verder diafragmeren (het diafragma steeds verder dichtzetten, een hoger f-getal) geeft je steeds meer scherptediepte. Die heb je wellicht nodig om alles in de scene scherp in beeld te krijgen. Dit heeft tot gevolg dat de sluitertijd steeds langer wordt. Hou het statief daarom bij de hand. Maak wat proefbeelden om te checken waar de focus het beste gelegd kan worden.

Scherptediepte strekt zich uit van 1/3 voor het focuspunt tot 2/3 achter het focuspunt. Zeker zaak om daar goed op te letten. Controleer of je beelden goed scherp zijn. Niets beweegt dus een excuus voor bewogen foto’s is er eigenlijk niet. Neem je tijd, check de set-up, check de beelduitsnede en check altijd je foto na de klik op de ontspanknop!