Verschillende Soorten Kleur

Wat kleurtemperatuur doet met je foto's

Licht lijkt op het eerste gezicht gewoon... wit. Of het nou van de zon komt of van een lamp. Maar schijn bedriegt. Als je dat ‘witte’ licht door een prisma zou laten gaan, zie je ineens een hele regenboog aan kleuren verschijnen. Die kleuren zitten dus allemaal verstopt in wit licht.

Wat gebeurt er met kleur in een foto?

Een wit voorwerp weerkaatst al die kleuren. Zwart slurpt ze juist allemaal op. En een rode appel? Die kaatst alleen het rode deel terug – en de rest wordt geabsorbeerd. Zo werkt het ook met licht in jouw foto's. Wat de camera ‘ziet’, is afhankelijk van het soort licht en hoe het gereflecteerd wordt.

Je ziet dit effect ook terug bij het printen van foto's. Een printer werkt in feite met hetzelfde principe: verschillende kleuren worden wel of niet gereflecteerd om het beeld te vormen.

En dan is er nog iets: licht heeft een kleurzweem. Midden op de dag is zonlicht bijvoorbeeld veel blauwer dan 's ochtends vroeg. En een gloeilamp geeft veel meer warm (oranje) licht dan daglicht. Dat is waar kleurtemperatuur om de hoek komt kijken.

Wat is kleurtemperatuur?

Kleurtemperatuur wordt uitgedrukt in Kelvin (K). Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar het valt mee. Denk aan een stuk metaal dat je verhit: het kleurt van rood naar oranje naar wit en uiteindelijk naar blauw.

Zo kun je licht ook zien:

• Kaarslicht: ±2000 K (heel warm, oranje)
• Zonsondergang / ochtendlicht: ±5000 K (warm)
• Middagzon: ±5400 K (neutraal wit)
• Bewolkt daglicht / schaduw: 7000 – 10000 K (koel, blauw)
• Helder blauwe lucht: tot wel 18000 K!

Hoe lager de Kelvin-waarde, hoe warmer het licht aanvoelt. Hoe hoger, hoe kouder het wordt.

Waarom zie je dat met je ogen niet zo?

Je ogen passen zich razendsnel aan. Loop je van binnen naar buiten, dan heb je daar geen seconde last van. Maar een camera registreert het allemaal wél. Daarom krijg je in je foto's soms die rare blauwe of oranje gloed, terwijl je het zelf zo niet zag.

In een gematigd klimaat zoals in Nederland lijkt het licht midden op de dag redelijk neutraal. Maar bij zonsopkomst of zonsondergang krijgt je foto ineens een warme gloed mee. En op een bewolkte dag zijn je foto's snel aan de koele kant.

Wanneer kies je voor warm of koel licht?

• Warme tonen (oranje, geel, rood) zijn vaak prachtig bij landschappen of architectuur, zeker tijdens het gouden uur.
• Koele tonen (blauw, paars) geven een frisse, heldere sfeer – bijvoorbeeld bij sneeuw, mist of water.

Maar eerlijk is eerlijk: er zijn geen keiharde regels. Het gaat erom wat jij met je foto wilt vertellen.

Wil je meer leren over het werken met licht in je fotografie? In de Fotografie Praktijkschool vind je daar volop praktische tips en lessen over – inclusief een uitgebreid e-book over ‘Het Licht Zien’. Doe er je voordeel mee!