Fotografie

Beginnen met Macrofotografie

Macrofotografie is het groot vastleggen van een klein object. Ofwel: je brengt een onderwerp groter of even groot in beeld dan het in werkelijkheid is. Pas vanaf een vergroting van 1:1 spreken we officieel van macrofotografie. Alles daaronder noemen we close-up. De grens is dus dun, maar wel belangrijk als je serieus met macro aan de slag wilt.

Voorbeeld van macrofotografie van insecten: glanzende groene kever in bloeiend bloemhart met fijne details.

Waarom is macrofotografie zo populair onder natuurfotografen? Heel simpel:

Je hebt buiten een schat aan onderwerpen
Het is technisch uitdagend maar ook heerlijk creatief
En: je kunt al starten zonder dure spullen

Laten we eens kijken hoe jij ook eenvoudig kunt beginnen.

Wat heb je nodig voor macrofotografie?

1. Camera – elk type werkt

Of je nu een smartphone, compactcamera of spiegelreflex hebt: je kunt ermee starten. Sterker nog, Hetty (mevrouw Moorfotografie) werkt vaak met haar iPhone voorzien van een macro- of zelfs microlens. Daarmee komt ze op plekjes waar je met een grote camera nooit zou kunnen komen. En insecten laten zich er minder snel door afschrikken.

Natuurgetrouwe macro-opname van mieren in actie op een stengel, met minimale scherptediepte en rustige achtergrond.

2. Macrolens – de krachtigste optie

Heb je een spiegelreflex- of systeemcamera? Dan is een echte macrolens de beste investering. Deze lenzen kunnen van heel dichtbij scherpstellen en geven een natuurlijke 1:1 vergroting. De meest gangbare brandpuntsafstand is 100mm, maar je hebt ook varianten van 60mm tot zelfs 200mm. Hoe langer de lens, hoe groter de werkafstand — handig bij schuwe onderwerpen zoals insecten.

Macrofotografie van een zweefvlieg op een roze bloemblaadje – voorbeeld van detail en kleur in insectenfotografie.

Alternatieven voor een macrolens

Een macrolens is ideaal, maar er zijn ook prima opties als je klein wilt beginnen:

Omkeerring

Met een omkeerring zet je een (groothoek)lens achterstevoren op je camera. Dat klinkt vreemd, maar werkt verrassend goed. Vooral met oude, handmatige lenzen haal je hiermee indrukwekkende vergrotingen. Bekijk hier de video over werken met de omkeerring die ik er ooit eens over maakte.

Tussenringen

Tussenringen plaats je tussen je camera en lens. Hierdoor kun je van dichterbij scherpstellen. Ze zijn relatief goedkoop en werken met veel lenzen, zelfs je standaard 50mm. Kies wel elektronische ringen zodat je diafragma en autofocus blijven werken.

Close-up filters

Een soort vergrootglas dat je op je lens schroeft. Ze zijn licht, goedkoop en compact. Ideaal voor experimenteren, maar verwacht niet de scherpte van een echte macrolens.

Voorzetlenzen

Denk aan modellen zoals de Raynox DCR-250 of de Marumi DHG Macro Achromat 200 +5. Die klik je op je bestaande lens en ze leveren verrassend scherpe resultaten.

Haarscherpe macro-opname van een vlieg die je recht aankijkt vanaf de rand van een frisgroen blad – ideaal voor wie wil starten met macrofotografie van insecten.

Moet ik een statief gebruiken bij macro?

Een statief kan helpen — vooral bij bloemen of insecten in de vroege ochtend, als ze stilzitten. Maar het hoeft niet altijd.

Uit de hand fotograferen geeft je meer flexibiliteit, zeker bij bewegende onderwerpen. Een statief is wel handig als je met live view werkt of zeer nauwkeurig wilt scherpstellen. Gebruik dan ook een afstandsbediening (of de timerfunctie). Bij de iPhone kun je zelfs de volume-knop van je oortjes gebruiken!

Veldopstelling met spiegelreflexcamera op laag statief tussen het gras – ideaal voor stabiele macro-opnames van bloemen en insecten.

6 Praktische tips voor macrofotografie in het veld

Tip 1 - gewoon doen: de belangrijkste tip? DOEN. Geen enkele tutorial vervangt praktijkervaring. Ga naar buiten, probeer dingen uit en leer van je fouten.

Tip 2 – Speel met diafragma: gebruik een klein diafragma (f/16) voor meer scherptediepte, of een groot diafragma (f/2.8 - f/4) voor een dromerige sfeer met onscherpe achtergrond.

Tip 3 – Let op de scherpte: macrofotografie betekent: extreem kleine scherptediepte. Plaats de scherpte precies daar waar je de aandacht wilt. Bij insecten zijn dat meestal de ogen, bij bloemen het hart.

Tip 4 – Vermijd beweging: gebruik een zo kort mogelijke sluitertijd. Fixeer het onderwerp met een plamp als het beweegt. Speel met de ISO om voldoende snelheid te krijgen.

Tip 5 – Licht is alles: zacht, diffuus licht is je beste vriend. Bewolkte dagen zijn ideaal! Toch flitsen? Gebruik dan een reportageflitser, geen interne flitser. Zo kun je het licht sturen en sfeer creëren.

Tip 6 – Handmatig of autofocus: vertrouw niet blind op autofocus. Soms werkt handmatig beter, vooral bij bloemen of stilzittende onderwerpen. Test beide methodes uit en ontdek wat het beste werkt in jouw situatie.

Macrofotografie van een bij in de lucht vlak voor een krokusbloem – voorbeeld van snelle sluitertijd en precisie.

Conclusie

Macrofotografie is dichterbij dan je denkt. Je hoeft geen fortuin uit te geven om te starten met macrofotografie. Zelfs met eenvoudige hulpmiddelen kun je prachtige resultaten behalen. De sleutel ligt niet in het materiaal, maar in jouw oog voor detail, je creativiteit en het lef om te experimenteren.

Wil je écht leren hoe je indrukwekkende macrofoto’s maakt?

In de Fotografie Praktijkschool vind je een complete cursus macrofotografie — helder, praktijkgericht en met persoonlijke feedback op je foto’s.
Sluit je aan bij een groep enthousiaste hobbyfotografen en til je beelden naar een hoger niveau!

👉 Bekijk de Praktijkschool hier »

Macrofotografie van een wants in detail op een houten oppervlak – voorbeeld van insectenfotografie met natuurlijke belichting.