Landschapsfotografie en natuurlijk licht

Ik denk dat landschapsfotografie met stip één van de meest populaire takken van fotografie is. Dat geldt voor zowel de beginner als de gevorderde fotograaf. Landschapsfotografie is een vorm van fotografie die de schoonheid van de natuur, van de landschappen, vastlegt in al haar schoonheid. 

Favoriete zaken van de landschapsfotograaf zijn het statief en de groothoeklens. Net zoals bij alle andere takken van fotografie is het ook bij landschapsfotografie zo dat (goed) licht de foto kan maken en breken. Goed licht kan een ‘gewoon’ landschap omtoveren tot een adembenemend en levend geheel. 

En hoe kan het ook anders, bij landschapsfotografie gaat het dan om natuurlijk licht. Hoe kun je nu het beste uit jezelf en het licht halen? Ik deel hier enkele technieken die je kunt gebruiken bij landschapsfotografie en natuurlijk licht.

Slecht weer is in je voordeel

Misschien hou je niet zo van slecht weer (zoals ik…) of ben je bang dat je apparatuur nat wordt, maar toch. Denk er eens over na. Bewolking en een grijze lucht hoeven je fotoplezier niet te bederven. In feite geeft slecht weer je meer kansen op spectaculaire foto’s van welk ander weertype ook. Mits je goed gebruik maakt van de lichtomstandigheden. 

Fotografeer je een donkere onweersbui? Gebruik dan eens een Gradueel Grijsfilter. Dit helpt je om de lichte wolken wat te temperen en brengt het geheel in een correcte belichting, wat wil zeggen: binnen het dynamische bereik van je camera. 

Wil je meer evenwichtig belichte en stemmige foto’s maken? Dan zijn de bossen een geschikte plaats om naar toe te gaan. Maak hier gebruik van een polarisatiefilter om ongewenste reflecties van de grond tegen te gaan. 

Wanneer je fotografeert tijdens slecht weer, hou er dan rekening mee dat zacht licht, in tegenstelling tot direct zonlicht, beschikbaar is tijdens volledig bewolkte omstandigheden. Dit leidt tot verminderd verlies van details in de hooglichten en schaduwen. Iets om rekening mee te houden. 

Belicht de schaduwen juist

Wil je er zeker van zijn dat de schaduwen in beeld komen zoals jij dat voor ogen hebt? Besteed dan extra aandacht aan de richting van het licht bij het bepalen van de compositie. Staat de zon aan de zijkant van je scene die je vastlegt (zijlicht), dan gebruik je de schaduwen om details en textuur in het landschap te benadrukken. 

Licht van achteren staat al snel garant voor platte beelden, hoewel de kleurverzadiging dan wel optimaal is. Maak je gebruik van tegenlicht bij grotere objecten zoals bomen, dan zul je snel silhouetten zien, gecombineerd met lange dramatische schaduwen. 

Verbeter schaduwen met reflecties

Zit je in een landschap wat slecht verlicht en belicht is, kijk dan of je gebruik kunt maken van de reflecties die bijvoorbeeld op water vallen. Deze techniek valt heel goed toe te passen bij een zonsopkomst of zonsondergang. Je kunt hiermee het beschikbare licht een enorme boost geven. 

Het is wel een aanrader om het statief te gebruiken bij dergelijke opnames, waar de sluitertijd al snel wat langer uitvalt. Gebruik een polarisatiefilter om de reflectie te benadrukken en tegelijkertijd de kleurverzadiging te behouden. 

Het belang van vroeg opstaan

Een vroege zonsopkomst staat (vaak) garant voor magische lichtomstandigheden. In het ochtendlicht is het goed fotograferen. Ben je van plan om op een bepaalde locatie foto’s te maken, plan je reis dan vooraf. Check de route, de locatie en het weer. 

Zoek uit op welk tijdstip de zon opkomt en wees minimaal een half uur van te voren op de locatie aanwezig. Dit geeft jezelf de tijd, maar vooral de rust, om de perfecte compositie te bepalen. En na te denken over de witbalans en de belichting. Bij mistige omstandigheden kun je beter overschakelen naar Manueel, omdat de lichtmeter van de camera altijd zal onderbelichten en je thuiskomt met grijze foto’s. 

Plan je fotografie uitjes

Plan je locatie en denk na over wat de optimale lichtomstandigheden zouden zijn om de beste foto’s te verkrijgen. Check het seizoen en bedenk dat het licht in de herfst en lente het best zijn. In de zomer is de kleurverzadiging weer wat beter. In de winter heb je meer onvoorspelbaar weer, lange schaduwen en een laagstaande zon. 

Dat allemaal in overweging nemende kun je aardig goed inschatten wanneer je waar aanwezig moet zijn. Probeer een lijstje te maken van locaties waar je graag wilt fotograferen en welke weersomstandigheden en lichtcondities daar bij horen. Heb je dan een keer tijd om te gaan, dan hoef je alleen maar op dat lijstje te kijken en het weer te checken. 

Meer leren over landschapsfotografie? Check dan onze Fotografie Praktijkschool!