Creatief belichten voor bijzondere foto's

Momenteel ben ik een boek aan het lezen dat heet ‘Belichting Begrijpen’ waarin de auteur een opsomming geeft van 7 creatieve manieren van belichten. En ik denk dat het een goed idee is om die mijn lezers, met jou dus, hier te delen. Wanneer je het juiste diafragma en de goede sluitertijd instelt, dan krijg je een juiste belichting. Maar is dat ook een creatieve belichting? 

Dat is een reden waarom je (semi)manueel zou moeten gaan fotograferen. Je hebt meer controle over het eindresultaat. Wees creatief! Zoals ik al eens eerder schreef zijn er drie elementen die de belichting bepalen. ISO, sluitertijd en diafragma. Met deze 3 elementen kun je deze 7 manieren van belichten uitvoeren. Omdat sluitertijd en diafragma de componenten zijn van creatief belichten, gaan we daar eerst naar kijken.

Verhaal vertellen

Wanneer je een verhaal wilt vertellen met je beeld, dan wil je zoveel mogelijk relevante informatie opnemen als mogelijk is. In dit geval gebruik je dan een klein diafragma (groot f-getal), zoals f/16 of f/22. Hiermee krijg je een zo groot mogelijke scherptediepte.

Isoleren

Wanneer je een onderdeel of object wilt isoleren dan doe je dat het beste door de achtergrond onscherp weer te geven. Dat doe je met een kleine scherptediepte. En dat bereik je door een groot diafragma (klein f-getal) te gebruiken, zoals f/2.8 of f/4 bijvoorbeeld. 

Maakt het wat uit?

Dat is duidelijk, toch? Hiermee bedoel ik een beetje op het midden van de weg lopen met een diafragma als f/8 of f/11. Niet links, niet rechts. Niet al te creatief dus.

Macrofotografie of Close-up

Een groot diafragma (klein f-getal) is bij macrofotografie en close-ups vaak nodig om een goede belichting te creëren. De lens moet zo ver mogelijk open staan om zoveel mogelijk licht naar binnen te laten.

Actie bevriezen

Gebruik een korte sluitertijd om een actie (een rijdende auto, stromend water, etc.) te bevriezen. Denk daarbij aan waarden zoals 1/250, 1/500, 1/1000.

Panning

Ook wel meetrekken genoemd. Bijvoorbeeld een rijdende auto die scherp is (maar de draaiende wielen juist weer niet!), terwijl de achtergrond is vervaagd. Dit effect krijg je door de camera mee te bewegen in de lijn van het bewegende onderwerp. Langere sluitertijden zijn hierbij nodig: denk aan 1/60 of 1/30. Natuurlijk is dat wel afhankelijk van je eigen handvastheid. Veel oefenen dus!

Beweging weergeven

Hiermee beland je bij de wat langere sluitertijden als ½ seconde, 1 seconde, 2 seconden. Je zult zeker een ondersteuning nodig hebben, meestal in de vorm van een statief. Of plaats de camera op steen of een muurtje of iets dergelijks. Om bewegingsonscherpte te voorkomen maak je gebruik van de timer van de camera of een afstandbediening.

Bonus: Beweging wegnemen

Deze miste ik en krijg je van mij als bonus! Om beweging weg te nemen kom je op het terrein van lange sluitertijden, van enkele seconden tot zelfs enkele minuten. Hiermee wordt een bewegend wateroppervlak vlak en zo strak als een laken. En bij lichtspoorfotografie verdwijnen de auto’s terwijl het licht zichtbaar blijft. Ook op straat kun je zo foto’s maken waarbij de mensen die door het beeld heen liepen niet meer zichtbaar zijn op de uiteindelijke foto. Voor deze vorm van fotografie heb je soms wel ND-filters nodig.

Bonus: Startrailfotografie

Vooruit, ook deze geef ik er nog bij. ;-) Zelfs de beweging van de aarde kun je in beeld krijgen. Door de sterrenhemel te fotograferen met extreem lange sluitertijden. Van enkele minuten tot vele uren. Door de draaiing van de aarde zullen de sterren dan in beeld verschijnen als strepen of zelfs als een volledige cirkel. Dat is afhankelijk van je locatie en de gebruikte sluitertijd.

Eenvoudig eigenlijk, toch? Het lijkt wel en menukaart. ;-)